-t

PROTETİK DİŞ HEKİMLİĞİ

  • Protetik diş tedavisi eksik olan diş veya dişlerin yerine o dişin fonksiyonunu ve estetiğini sağlayan yeni bir diş uygulanmasını sağlar. Bu tedaviler dişler üzerine yapıştırılan (simante edilen) sabit kuron ve köprüleri ya da takıp çıkarılan hareketli protezleri içerebilir.
  • Çeşitli sebeplerden olayı kaybedilen dişlerin yerine yapılan ve sizi tekrar estetik bir görüntüye kavuşturan, fonksiyon kaybı oluşmuş kısımların yerine kişiye uyumlu olarak hazırlanan cisimlere protez denmektedir. Diş kayıpları çeşitli hastalıklar, geçirilen travmalar, diş eti hastalıkları sonucunda oluşurDiş kaybı  hastanın hem estetik açıdan hem de sağlık açısında zarar görmesine neden olur. Diş protezleri ile estetik gereksinimin sağlanması yanında yeme içme ve konuşma problemleri de çözüme kavuşturulmuş olunur. Protezler sayesinde hastanın kendine olan güveni yerine geldiği gibi yaşam kalitesi de artırılmış olur.

Protez Çeşitleri Nelerdir?


  • 1-Sabit Protez:
    Sabit protezleri hasta kendisi çıkaramaz bu protezler yapıştırma şeklindedir, sökülemez veya çıkarılamaz. Bu protez şekli ülkemizde en sık başvurulan yöntemdir. Ağızdaki diş eksikliklerin birkaç taneyi geçmediği durumlarda kullanılmaktadır. İmplantlar veya komşu dişlerden destek alınarak yapılan köprü tarzı tedaviler bu protez çeşitlerindendir. Bu protezlerle kişi, yeniden görsel açıdan estetik bir görüntüye kavuştuğu gibi doğal görüntüsü sebebiyle de protez olduğu zor anlaşılmaktadır.
  • 2-Hareketli Protezler:
    Hareketli protezler ise hastalar tarafından takılıp çıkarılan, günlük bakıma ihtiyacı olan protez tipleridir.
  • Daha çok diş kaybının çok sayıda olduğu durumlarda kullanılan hareketli protezler, hastanın istediği gibi takıp çıkarabildiği ve günlük bakımını yapılması gerektiği protez türüdür. Hareketli protezler tam ve yarım olmak üzere ikiye ayrılır. Bu protezler yapıldıktan sonra hastanın ağız yapısına uyumu takip edilir. Hareketli protez diş kaybının sayısına bağlıdır. Yani yaşla herhangi bir alakası yoktur; ama diş kaybı en çok ileriki yaşlarda yalandığından hareketli protezleri daha çok yaşlılar kullanır.
  • a)Total (Tam)Protezler:
    Ağızda hiç dişin kalmadığı durumlarda total yani tam protezler uygulanmaktadır. Dişlerin tümünün kaybedildiği durumlarda yanaklar çöker, dudak büzüşür ve yüz daha yaşlı bir görüntü alır. Bu durumda hastanın yaşam kalitesi bozulur. Yemek yiyemez ve konuşma güçlüğü çeker. Bu protezler hastaya hem kaybettiği yaşam kalitesini hem de sağlığını geri verir. İlk başta total protezleri hasta tam olarak kabul edemez. Fakat zaman ilerledikçe alışmaya ve eski yaşantısına geri dönmeye başlar.
  • b)Parsiyel (parsiyel veya modern) Protezler:
  • Tam olarak eksik sayılmasa bile dişlerin büyük çoğunluğunun kaybedildiği hastalara uygulanmaktadır. Hareketli protezler olan Parsiyel protezler, diş kaybının yaşandığı bölgede bulunan dişlerden, çene kemiğinden destek alınarak hazırlamaktadır. Hareketli protez olmasının yanında çiğneme, yemek yeme ve konuşma kabiliyetini tekrar kazandıran Parsiyeller, hareket edip hastayı rahatsız etmezler. Metalden yapılan Parsiyel protezlerin üzerinde dişlere tutunmayı sağlayan kanca adı erilen bölmeler vardır. Günümüzde metal olmayan protezlerde yapılmaktadır ve çok ince yapıda olmalarından dolayı kişide herhangi bir rahatsızlık hissi uyandırmaz. Deflez adı verilen ve diş rengine yakın olan bu yeni protezler hem daha iyi görsellik sunmakta hem de alerjik reaksiyonlar oluşturmamaktadır. Aynı zamanda daha hafif ve konforludur.
  • Hassas Tutuculu Protezler:
    Destek dişlere kronlarla ve tutucularla tutunma esasına dayanan bu protezler görselliğin yanında sağlam olması ve hareket etmemesi açısından diğer protezlere oranla daha kullanışlıdır. Maliyeti diğer yöntemlere göre oldukça fazla olan hassas tutucu protezler, halk arasında çıt çıtlı protez olarak da bilinmektedir.
  • İmplant Destekli Protezler
  • Hareketli total protezler kullanım ve bakım zorluğu açısından günümüzde yerini implant destekli sabit protezlere bırakmaktadır. Hareketli protezin tüm sıkıntılarını ortadan kaldıran implant destekli protezler hastaya büyük konfor kazandırmaktadır.
  • Hareketli protezlerin hem kullanımı zordur hem de bakımı uğraştırıcıdır. İmplantlar sayesinde total dişsizlik durumunda dahi sabit protez ile hasta bütün bu zorluklardan kurtulmuş olmanın yanı sıra hastanın gereksinimleri de karşılanmış olmaktadır.
  • Hareketli Protezlerin Bakımları Nasıl Yapılmalıdır
  • Hareketli protezlerde biriken yemek artıkları ömrünü kısaltmaktadır. Bu nedenle her yemek sonrası temizlenmelidir. Özel olarak üretilen tabletlerden de haftada bir olmak şartıyla yararlanabilirsiniz. Protezler basınçtan uzak tutulmalı ve düşürülmemelidir. Çünkü kırılabilirler. Protez kullanırken yılda bir defa hekim kontrolünden geçmeni proteze bağlı olarak gelişen yaralanmaları da engelleyecektir. Protez çıkarıldıktan sonra ağız içinin uygun bir malzeme ile temizlenmesi hijyen açısından önemlidir.

Hareketli Protezlerin Avantajları Nelerdir?


Bazı hareketli protezlerde diş kesimine ihtiyaç kalmadan kısmi diş eksiklikleri tamamlanabilir. Ayrıca, implant tedavisine göre daha hızlı ve daha ekonomik bir tedavi seçeneğidir.

Klasik Parsiyel Protezler (Çengelli Protezler) Yapılırken Kalan Dişlerimi Kaplatmama Gerek Var mıdır?


Parsiyel protezler yapılırken özellikle kroşelerin (çengellerin) yerleştiği dişlerde kaplama ihtiyacı olabilir.

Bir diğer alternatif ise diş hekiminin dişlerin üzerine hazırladığı yuvaya protezin stabilizasyonu ve tutuculuğunu sağlayan protez parçalarının yerleştirilmesidir.

Hareketli Protezlerin Yapımı Ne Kadar Zaman Alır Ve Kaç Seans Sürer?


Eğer porselen kaplama yapılması gerekmiyor ise 5-6 seans sürer ama diş hekimi gerekli gördüğünde bu seans sayılarını arttırabilir. Protez takıldıktan sonra ağıza uyumlanması birkaç seans daha sürebilir. Hastanın dört dörtlük kullanabilir hale gelmesi yaklaşık 1 ay gibi bir süre alır.

Hareketli Protezlere Alışmak Zor mudur, Ne Kadar Zamanda Alışabilirim?


Hareketli protezlere alışmak öncelikle hasta psikolojisi ve zaman ile ilgidir. Zaman geçtikçe proteze alışmak daha da kolaylaşır. Genellikle bir ayda hasta protezleri kabullenir ve protez ile yaşam kolaylaşır.

Hareketli Protezlere Alışmak Zor mudur, Ne Kadar Zamanda Alışabilirim?


Hareketli protezlere alışmak öncelikle hasta psikolojisi ve zaman ile ilgidir. Zaman geçtikçe proteze alışmak daha da kolaylaşır. Genellikle bir ayda hasta protezleri kabullenir ve protez ile yaşam kolaylaşır.

Protezimi İlk Taktığımda Yemek yemekte Sorun Yaşayacak mıyım?


Yeni protezlerle yemek yemeğe alışmak kişiden kişiye değişmekle beraber, alışmak için bazen 1 aya varan bir süre gerekebilir. Bu süreci hızlı atlatmak için aşağıdaki noktalara dikkat edilmesi gerekir:

• Dudakları açmadan yemekleri yavaş yavaş çiğnemek

• Başlangıçta ağızın her iki tarafına da lokma alarak çift taraflı çiğneme yapmak

• Ağıza ufak lokmalar almak

• Protezin ilk uygulandığı günler kaslar yeniden güçlenene kadar makarna, sebze yemekleri, pilav gibi yumuşak yiyecekler tercih etmek

• En ufak bir vurukta mutlaka hekime giderek düzeltme yapılmasını sağlamak

• Yeni yapılmış hareketli protezlere alışmak için kararlı olmalı ve vazgeçmemelisiniz. Önceden kullandığınız proteziniz varsa, yeni proteze alışma döneminde yaşadığınız sorunlardan kaçmak için eski protezinizi kullanmayınız. Israrla yeni proteze alışmaya çalışmalısınız.

Hareketli Protezlerin Bakımı Nasıl Yapılır?


Yemeklerden sonra protez çıkarılarak ağızdaki dişler diş fırçası ve diş macunuyla temizlenmelidir. Hareketli protezler ise macun kullanmadan, ayrı bir diş fırçası (yumuşak) ve sıvı sabun ile temizlenmelidir. Ağız dışında kaldığı sürede temiz içme suyu içerisinde bırakılmalıdır. Bekleme suyunun içerişine herhangi bir kimysal eklenmemeli ve sıcak su kullanılmamalıdır. Haftada bir defa temizleme tabletleri kullanılmalıdır.

Hareketli Protez Kullanan Bir Hasta Olarak Ne Kadar Zamanda Bir Hekime Gitmem Gerekir?


Yumuşak dokuların ve varsa dişlerin kontrolü için en az 6 ayda bir diş hekimine görünmeniz gerekir. Diş hekimi yapacağı bu kontrollerde dişlerde meydana gelen problemlerin yanı sıra protezin cila ve bakım işlemlerini de gerçekleştirir. Bu nedenle kontroller büyük önem taşır.

Bir Tam Veya Bölümlü Protez Kullanan Hastanın Dikkat Etmesi Gereken Noktalar Nelerdir?


  • Protezlerinizi her yemekten sonra çıkararak iç ve dış yüzeylerini diş fırçası + sabun kullanarak temizleyiniz.
  • Protez (takma diş) temizliğinde, farklı amaçlar için üretilen her türlü temizlik maddelerini çamaşır suyu, bulaşık ve çamaşır deterjanları v.b. kesinlikle kullanmayınız. Bu maddeler protezin yapısını bozmakla birlikte genel sağlık açısından da son derece tehlikelidir. Protez (takma diş) temizliği için özel olarak üretilen tablet veya solüsyonları üretici firmanın talimatlarına göre dikkatli bir şekilde kullanabilirsiniz.
  • Protezlerinizi çıkartıp temizledikten sonra ağız içindeki dişsiz alanları yumuşak bir diş fırçası veya gazlı bez ile temizleyiniz. Şayet ağızınızda bazı dişleriniz var ise onlarıda mutlaka diş fırçası ve diş macunu ile temizleyiniz.
  • Bölümlü protezlerdeki kroşelerin etrafındaki ve iç yüzeyindeki besin artıkları temizlenmediği taktirde dişlere zarar verecektir. Her yemekten sonra mutlaka temizlenmelidir.
  • Protezlerinizi çıkardığınızda mutlaka su dolu bir kap içerisinde saklayınız.
  • Diş hekimlerinizin kontrolü altında olmadan protezlerinizde siz veya bir başkası aşındırma, ilave tamir gibi işlemler kesinlikle yapmayınız/yaptırmayınız. Protezinizle ilgili herhangi bir probleminiz olduğunda derhal diş hekiminize başvurunuz.
  • Her ayda bir kez düzenli olarak diş hekiminize kontrole gidiniz. Bu kontroller ilerde olabilecek problemlerin önlenmesine yarayacaktır.
  • Unutmayınız ki protezlerinizin de bir ömrü vardır ve en az iki en fazla beş yılda bir yenilenmesi gerekmektedir. Aksi halde değişen dokulara protezinizin uyumu bozulacak ve kullanımı güçleşecektir.